O nas

Stowarzyszenie – Towarzystwo Naukowe Płockie zostało utworzone w 1820 r. i należy do najstarszych tego typu organizacji w Polsce. Jest stowarzyszeniem regionalnym, otwartym o charakterze ogólnym. Jego członkami założycielami byli m.in. rektor Szkoły Wojewódzkiej Płockiej – Kajetan Morykoni, biskup ordynariusz płocki, senator Królestwa Polskiego – ks. Adam Prażmowski, kurator szkół województwa płockiego – Józef Brzozowski i ziemianin, społecznik, weteran wojen napoleońskich – pułkownik Stanisław Dembowski. Działalność TNP polega na krzewieniu i upowszechnianiu nauki metodami i środkami właściwymi dla organizacji społecznych.

W wyniku procesów historycznych Towarzystwo dwa razy zawieszało działalność. Po klęsce powstania listopadowego represje zaborcy spowodowały przerwanie jego prac. Wznowiono je w 1907 r. staraniem m.in. dr. Aleksandra Macieszy, dr. Aleksandra Zaleskiego, ks. Tomasza Kowalewskiego oraz red. Adama Grabowskiego. Kolejny raz działalność Towarzystwa została przerwana na czas II wojny światowej.

Towarzystwo Naukowe Płockie obecnie liczy 308 członków (stan na: 31.12.2022) pracujących w wybranych sekcjach. Na czele Towarzystwa stoi społeczny siedmioosobowy Zarząd z prof. Zbigniewem Kruszewskim na czele (od 2002 roku). Towarzystwo posiada Oddział w Łęczycy.

Od 1970 roku przy TNP istniało seminarium doktoranckie, utworzone i prowadzone przez wiele lat społecznie przez prof. dr hab. Antoniego Rajkiewicza. W 2019 roku zostało przekształcone w Proseminarium Naukowe, którym kieruje ks. prof. Daniel Brzeziński.

TNP zajmuje się także działalnością wydawniczą. Jej przykładem jest wydawanie od 1956 r. kwartalnika „Notatki Płockie”, którego redaktorem naczelnym jest dr Grzegorz Gołębiewski. Z innych ważnych pozycji wydanych przez TNP należy wymienić: trzy wydania „Dziejów Płocka”, „Sztukę Płocka” Kazimierza Askanasa, „Poezje zebrane” Władysława Broniewskiego pod. red. Feliksy Lichodziejewskiej, reprint „Ewangelii wg. św. Mateusza” w tłumaczeniu Stanisława Murzynowskiego, album „Goya. Los Caprichos”, "Skarby Towarzystwa Naukowego Płockiego", "Mazowieckie media lokalne i regionalne" pod red. Wiesława Końskiego, reprint "Psałterz Dawidowy" w tłumaczeniu Jakuba Wujka oraz "Ojczyznę i jej regiony" Jerzego Darmosza i wiele innych.

Towarzystwo Naukowe Płockie od początku swojego istnienia prowadzi znaną w całym kraju naukową Bibliotekę im. Zielińskich.

Od 2004 r. Towarzystwo Naukowe Płockie jest organizacją pożytku publicznego.