Zbigniew Paweł
Kruszewski urodził się w Płocku 31 maja 1949 r. Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Władysława
Jagiełły w Płocku. W 1967 r. rozpoczął studia na Wydziale Samochodów i Maszyn
Roboczych Politechniki Warszawskiej. Po otrzymaniu dyplomu magistra inżyniera w
1973 r. podjął pracę w płockiej filii Politechniki Warszawskiej jako nauczyciel
akademicki. W tym okresie ukończył Studium Pedagogiczne przy Politechnice
Warszawskiej w zakresie szkolnictwa zawodowego, a następnie studium podyplomowe
w zakresie pedagogiki wyższego szkolnictwa technicznego w Instytucie Nauk
Ekonomiczno-Społecznych Politechniki Warszawskiej w Warszawie w 1975 r. W 1982
r. obronił pracę doktorską, a w 2004 r. habilitował się z nauk humanistycznych
w zakresie pedagogiki. Rozwijając swoje zainteresowania, zdobył wiele
międzynarodowych certyfikatów, m.in. International Labour-Organisation
International Training Centre, Skills Upgrading for Instructos, Instructor
Training Course - FAS International Consulting Limited, „Nowoczesne Metody
Zarządzania”. W 2003 r. ukończył studia
podyplomowe w zakresie marketingu i zarządzania kadrami w przedsiębiorstwie.
Posiada uprawnienia rzeczoznawcy techniki samochodowej i ruchu drogowego PZMot,
rzeczoznawcy maszyn rolniczych SIMP oraz uprawnienia do egzaminowania
kandydatów na kierowców.
Od 1982 r.
jest członkiem najstarszego regionalnego towarzystwa naukowego - Towarzystwa
Naukowego Płockiego (TNP). Od 2002 r. pełni funkcję jego prezesa. Zainicjował,
jako jeden z pierwszych w Polsce, konwersję zbiorów archiwalnych i
bibliotecznych do formatów cyfrowych, dzięki czemu ocalono dla przyszłych
pokoleń wiele zabytków piśmiennictwa i dokumentów. Ponadto przystosował
strukturę i bazę materialną TNP do funkcjonowania w systemie demokratycznym
oraz w Unii Europejskiej. Towarzystwo wydaje około 100 arkuszy
wydawniczych rocznie. Z.P. Kruszewski aktywnie działa na rzecz upowszechniania
nauki poprzez organizowanie licznych obchodów rocznic, konferencji, sesji i
odczytów naukowych oraz wystaw, m.in. w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej i w
Senacie Rzeczypospolitej Polskiej.
Z.P.
Kruszewski w latach 2007–2018 był przewodniczącym Rady Towarzystw Naukowych przy
Prezydium Polskiej Akademii Nauk; obecnie jest członkiem Prezydium Rady.
Do jego osiągnięć należy zorganizowanie I Kongresu Towarzystw Naukowych (Warszawa 2013)
i II Kongresu Towarzystw Naukowych (Poznań 2018) oraz opracowanie naukowej
monografii społecznego ruchu naukowego w Polsce pt. „Towarzystwa naukowe w
Polsce, dziedzictwo – kultura – nauka – trwanie” (2013). Jest współautorem
ekspertyzy na temat sytuacji towarzystw naukowych w Polsce pt. „Stan
społecznego ruchu naukowego. Historia i przyszłość” (2014). Wykazuje dużą
aktywność w przeciwdziałaniu marginalizacji społecznego ruchu naukowego.
Przygotował projekt ustawy o towarzystwach naukowych i zabiega o jej
uchwalenie. Dąży do integracji polskich stowarzyszeń naukowych.
Do zasług Z.P.
Kruszewskiego należy zorganizowanie w 1991 r. Zespołu Oświatowo-Konsultacyjnego
„Profesor”, którego celem jest edukacja na poziomie szkoły podstawowej,
średniej i policealnej. Ponadto Z.P.
Kruszewski zorganizował Szkołę Wyższą im. Pawła Włodkowica w Płocku. Od 2007 r.
jest on jej rektorem. Uczelnia kształci
kadry dla potrzeb regionu, w tym istotne dla obronności Polski. Jest jednym z największych pracodawców w regionie
płockim. Prowadzi współpracę naukową i dydaktyczną z uczelniami zagranicznymi. Z.P.
Kruszewski jest autorem ponad 120 artykułów naukowych, 5 książek i monografii,
redaktorem naukowym 19 książek i monografii. Posiada godność Honorowego
Profesora Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. K. Uszyńskiego w
Jarosławiu w Rosji.
Aktywność
publiczna Z.P. Kruszewskiego związana jest z działalnością na rzecz państwa i
społeczeństwa. Jako senator RP IV i V kadencji pracował w Komisji Nauki i
Edukacji Narodowej oraz Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, był także
członkiem Krajowej Rady Sądownictwa w V kadencji Senatu RP. Poseł na Sejm RP VI
kadencji. W latach 2003-2004 był członkiem Wojewódzkiej Rady Integracji
Europejskiej. Aktywnie uczestniczy w życiu społecznym Płocka i regionu, np.
biorąc udział w pracach Płockiej Rady Gospodarczej przy Prezydencie Miasta Płocka,
zasiadając w Kapitule medalu „Zasłużony dla Płocka”, czy Radzie Muzeum
Mazowieckiego w Płocku. Za działalność na rzecz samorządu został Honorowym
Obywatelem Drobina oraz Medalem Zasłużony dla Powiatu Płockiego (2003, 2006),
czy też Nagrodą Marszałka Województwa Mazowieckiego – Laureat XIII edycji
(2012). Jest fundatorem stypendiów, m.in. dla dzieci policjantów, którzy
zginęli na służbie, za co otrzymał Honorową Odznakę „Zasłużony Związkowiec NSZZ
Policjantów KSP” (2008). Wspiera rozwój szkół ponadgimnazjalnych w Płocku, za
co w 2013 r. został uhonorowany tytułem i statuetką „Przyjaciel Małachowianki”
(LO im. Marszałka Stanisława Małachowskiego - najstarsza szkoła w Polsce,
założona w 1180 r.). Od 2010 r. pracuje społecznie w Radzie Innowacji przy Marszałku
Województwa Mazowieckiego. Był członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa
Pedagogicznego (2010-2014). Jest członkiem krajowych i zagranicznych towarzystw
naukowych.
Do
najważniejszych osiągnięć naukowych Z.P. Kruszewskiego należą prace z zakresu
pedagogiki oraz działalności społecznego ruchu naukowego. Uczestniczył (od 2000
r.) w 120 krajowych i zagranicznych konferencjach naukowych jako ich
organizator, członek rad naukowych i referent. Należy do kolegiów redakcyjnych
polskich i zagranicznych czasopism naukowych.
Zainteresowania
badawcze Z.P. Kruszewskiego charakteryzują wybrane publikacje:
• Z.
Kruszewski, Восстанвление высших негосударственных школ в Польше, Wydawnictwo
Naukowe Novum, Płock 2001;
• Z.
Kruszewski, Nevalstybinių aukštųjų mokyklų organizaciniai – pedagoginiai
bruožai, Wydawnictwo Naukowe Novum, Płock 2002;
• Centralny
Okręg Wiedzy, Edukacji, Nauki, Wysokich Technik i Technologii, red. Z.
Kruszewski, Płock 2003;
• Kultura
żydowska na Mazowszu, red. naukowa Z. Kruszewski, A. Kansy, Płock 2004;
• Przedsiębiorczość
Polska w warunkach Unii Europejskiej, red. naukowa Z. Kruszewski, A.
Kansy, Towarzystwo Naukowe Płockie,
Płock 2005;
• Skarby
Towarzystwa Naukowego Płockiego, red. naukowa Z. Kruszewski, A. Kansy, Płock
2005;
• Unia
Europejska – transfer wiedzy i innowacji w warunkach lokalnych, red. naukowa Z.
Kruszewski, K. Waluch, Wydawnictwo Europe Direct, Płock 2008;
• Z.
Kruszewski, The role of the Polish higher education in lifelong learning, [w:]
Faith-Enlightenment-Health, Wydawnictwo Studium Vilnense A, Vol. 6, Vilnius 2009;
• Z.
Kruszewski, Niepubliczne szkoły wyższe w polskiej transformacji, [w:]
Transformacja systemu społeczno-gospodarczego w Polsce i na Ukrainie, studium
monograficzne, red. naukowa Z. Kruszewski, M. Prymusz, W. Koński, tom I,
Wydawnictwo Naukowe Novum Płock – Donieck 2009 (t. 2 w języku rosyjskim);
• Z.
Kruszewski, Potrzeba elementów humanistycznych w modernizacji współczesnej
dydaktyki, „Płockie Studia Dydaktyczne” 2009, t. 21;
• Z.
Kruszewski, Kształcenie kobiet inżynierów we „Włodkowicu” dla potrzeb regionów,
[w:] Absolwentki kierunków technicznych dla rozwoju regionu, pod red. A.
Krzętowskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011;
• Higher
education in Poland – perspectives, opportunities, new ideas, red. naukowa Z.
Kruszewski, PIASA Books, New York 2011;
• Z.
Kruszewski, Towarzystwo Naukowe Płockie podmiot życia publicznego, Wyd. PWN,
Warszawa 2011, ss. 295;
• Z.
Kruszewski, J. Stefański, Mała encyklopedia Towarzystwa Naukowego Płockiego,
Płock 2011;
• Z.
Kruszewski, The problems of higher education in Poland in the context of
teaching mathematics in the high schools, [w:] Progress in Analysis, Volume 3,
red. V.I. Burenkov, S.S. Demidov, E.B. Laneev, S.A. Rozanova, Peoples
Friendship University of Russia, Moscov 2012;
• Towarzystwa
naukowe w Polsce. Dziedzictwo, kultura, nauka, trwanie, pod red. Z.
Kruszewskiego, t. 1-2, Warszawa, PAN, 2013;
• Z.
Kruszewski, S. Kunikowski, A. Kansy, T. Majsterkiewicz, Społeczny ruch naukowy
w Polsce. Historia i przyszłość, Warszawa, PAN, 2014.
• Z. Kruszewski,
Towarzystwo Naukowe Płockie w odrodzonej Polsce, Płock 2018.
• Z. Kruszewski,
Towarzystwa Naukowe – niedoceniane organizacje, Płock 2020.
Z.P.
Kruszewski jest członkiem redakcji i rad naukowych czasopism naukowych, m.in.:
• członek
Kolegium Wydawnictwa Naukowego „Novum” (1999–
nadal);
• członek
Rady Naukowej „Edukacja Otwarta” (2003- nadal, przewodniczący Rady od 2006);
• członek
Rady Programowej EUROPE DIRECT w Płocku (2005–2013);
• członek
Rady Redakcyjnej „Toruńsko-Płockich Studiów Dydaktycznych” (obecnie „Studia
Dydaktyczne”), (2006- nadal);
• przewodniczący
Rady Naukowej kwartalnika „Notatki Płockie” (2007– nadal);
• przewodniczący
Komitetu Redakcyjnego Serii Wydawniczej „Płocka Biblioteka Pedagogiczna” (2007–
nadal);
• członek
Komitetu Redakcyjnego czasopisma „Pedagogiczna informatyka” wydawanego przez
Moskiewski Państwowy Humanistyczny Uniwersytet im. M. A. Szołochowa, Instytut
Informatyzacji Kształcenia, Uralski Państwowy Pedagogiczny Uniwersytet – Moskwa
(2011– 2014).
Za swoją pracę
społeczną otrzymał liczne wyróżnienia, m.in.:
• Złoty
Krzyż Zasługi (1995);
• Medal
Sejmiku w 500-lecie Województwa Płockiego (1995);
• Brązowy
Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1996);
• nagrodę
Wojewody Płockiego I stopnia za wybitny wkład w rozwój szkolnictwa wyższego
(1996);
• Medal
Komisji Edukacji Narodowej (1997);
• Medal
Dziesięciolecia TWIG za działalność na rzecz wspierania inicjatyw gospodarczych
(1997);
• Medal
200-lecia Mazurka Dąbrowskiego za krzewienie idei patriotycznych jednoczących
pokolenia Polaków (1997);
• Medal
„Wyszków” – „Człowiek jest wart tyle, ile uczyni dobrego…” za zasługi w rozwój
szkolnictwa w mieście (1998);
• Srebrna
odznaka za zasługi dla Aeroklubu Polskiego (1999);
• Srebrny
Krzyż Zasługi dla ZHP (1999);
• Odznaka
„Za zasługi dla Polskiego Związku Działkowców” (2001);
• Medal
za zasługi dla Wydziału Inżynierii Produkcji SGGW (2002);
• Odznaka
Honorowa PCK III stopnia (2003);
• Medal
Zasłużony dla Powiatu Płockiego (2003, 2006);
• Honorowa
Odznaka Chorągwi Mazowieckiej ZHP (2004);
• Honorowe
Wyróżnienie „Niezawodnemu Przyjacielowi” ZHP (laska skauta) (2005);
• Godność
Honorowego Obywatela Miasta Drobina (2005);
• Medal
„Pro Memoria” Urzędu ds. Kombatantów i
Osób Represjonowanych za utrwalanie pamięci o ludziach i ich czynach w
walce o niepodległość Polski (2005);
• Jubileuszowy
Medal XV-lecia Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników Zarząd
Krajowy (2006);
• Nagroda
Rektora Politechniki Warszawskiej (2007);
• Honorowa
Odznaka „Zasłużony Związkowiec NSZZ Policjantów KSP” (2008);
• Nagroda
Marszałka Województwa Mazowieckiego – laureat XIII edycji konkursu (2012);
• Krzyż
Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 2015);
• Medal
Polskiej Akademii Nauk (2020);